Fibrozis-4 (FIB-4) skoru, karaciğer fibrozisinin (sertleşmesinin) şiddetini değerlendirmek için kullanılan bir biyokimyasal hesaplama yöntemidir. Özellikle kronik karaciğer hastalıklarında, siroz ve ileri fibroz riskini belirlemek için yaygın olarak kullanılır.
📌 FIB-4 skoru nedir?
📌 Nasıl hesaplanır?
📌 Sonuçlar nasıl yorumlanır?
📌 FIB-4 skorunu düşürmek mümkün mü?
Bu rehberde FIB-4 skoru hakkında tüm merak edilenleri açıklıyoruz!
FIB-4 (Fibrosis-4) skoru, kan testleri ile belirlenen bazı değerlerin kullanılmasıyla hesaplanan bir skordur. Karaciğerde fibrozis (doku sertleşmesi) olup olmadığını tahmin etmeye yardımcı olur.
📌 FIB-4 skoru, non-invaziv (cerrahi gerektirmeyen) bir yöntemdir ve özellikle karaciğer biyopsisine alternatif olarak kullanılabilir.
📌 Hangi hastalıklarda kullanılır?
✔ Kronik hepatit B ve C
✔ Alkole bağlı karaciğer hastalıkları
✔ Non-alkolik yağlı karaciğer hastalığı (NAFLD)
✔ Metabolik sendrom ve obeziteye bağlı karaciğer problemleri
🔹 Erken teşhis ile karaciğer hastalıklarının ilerlemesi önlenebilir!
FIB-4 skoru hesaplanırken aşağıdaki kan değerleri kullanılır:
✅ Yaş (Yıl)
✅ AST (Aspartat Aminotransferaz) – U/L
✅ ALT (Alanin Aminotransferaz) – U/L
✅ Trombosit Sayısı (Platelet) – 10⁹/L
🔹 Bu hesaplama sonucu belirli aralıklara göre yorumlanır.
FIB-4 skoru sonucunu yorumlarken referans değerler kullanılır:
FIB-4 Skoru | Karaciğer Fibrozis Riski | Açıklama |
---|---|---|
< 1.3 | Düşük Risk | Önemli fibrozis ihtimali düşük |
1.3 – 2.67 | Orta Derece Risk | Takip edilmesi önerilir |
> 2.67 | Yüksek Risk | İleri fibroz veya siroz riski yüksektir |
📌 Önemli Not:
✔ 1.3’ün altındaki değerler genellikle güvenli kabul edilir.
✔ 2.67’nin üzerindeki değerler ise karaciğer hastalıkları açısından ciddi bir risk taşıyabilir ve ileri tetkikler gerekebilir.
Eğer FIB-4 skoru 2.67’nin üzerinde ise bu ileri fibroz veya siroz gelişme riski olduğu anlamına gelir.
📌 Yüksek FIB-4 skoru nedenleri:
✅ Kronik hepatit B veya C enfeksiyonu
✅ Aşırı alkol tüketimi
✅ Non-alkolik yağlı karaciğer hastalığı (NAFLD)
✅ Diyabet ve insülin direnci
✅ Obezite ve yüksek kolesterol
📌 Bu durumda karaciğer fonksiyon testleri ve ileri tetkikler (MR elastografi, karaciğer biyopsisi) gerekebilir.
Yüksek FIB-4 skoru karaciğer sağlığının bozulduğunu gösterir ve karaciğeri korumak için yaşam tarzı değişiklikleri yapmak gerekir.
✅ Sağlıklı Beslenme:
✔ Şekerli ve işlenmiş gıdalardan kaçının.
✔ Sebze, meyve, sağlıklı yağlar ve tam tahıllar tüketin.
✔ Alkol tüketimini bırakın veya sınırlayın.
✅ Kilo Kontrolü:
✔ Fazla kilo, karaciğer yağlanmasına neden olabilir.
✔ Düzenli egzersiz ve dengeli beslenme ile kilo kontrolü sağlanmalıdır.
✅ Hareketli Bir Yaşam:
✔ Düzenli egzersiz yapmak karaciğer yağlanmasını azaltır ve genel sağlığı iyileştirir.
✔ Haftada en az 150 dakika yürüyüş veya orta tempolu egzersiz önerilir.
✅ Düzenli Kontroller:
✔ FIB-4 skoru yüksekse, düzenli olarak karaciğer fonksiyon testleri yaptırılmalıdır.
✔ Doktor kontrolünde gerekli tedavi yöntemleri belirlenmelidir.
📌 Sağlıklı bir yaşam tarzı ile FIB-4 skorunu düşürmek mümkündür!
Karaciğer sağlığınızı takip etmek için FIB-4 skoru hesaplama aracı kullanabilirsiniz.
📌 Nasıl Kullanılır?
1️⃣ Yaşınızı girin.
2️⃣ Kan testlerinden alınan AST, ALT ve trombosit değerlerini ekleyin.
3️⃣ “Hesapla” butonuna basarak FIB-4 skorunuzu öğrenin.
✨ FIB-4 skoru ile karaciğer sağlığınızı takip edin ve gerekli önlemleri zamanında alın!
FIB-4 skoru, karaciğer fibrozisini belirlemek için kullanılan etkili ve pratik bir hesaplama yöntemidir. Yüksek skorlar, karaciğer hasarının ilerlediğini gösterirken, düşük skorlar ise ciddi bir fibrozis olmadığını işaret eder.
📌 Siz de FIB-4 skoru hesaplayarak karaciğer sağlığınızı takip edebilir ve gerekli önlemleri alabilirsiniz! 🩺💙